Bancaire zorgplicht
Bancaire zorgplicht – Financieel
dienstverlener / tussenpersoon
In mijn serie bancaire zorgplicht zal deze column gaan over de zorgplicht inzake al dan niet onder toezicht staande financiële dienstverleners en/of tussenpersonen. Naast advisering door banken en financiële instellingen, worden bedrijven en particulieren tevens op grote schaal geadviseerd door financiële dienstverleners en/of tussenpersonen omtrent transacties met financiële producten. Uit recente uitspraken van de Hoge Raad en Kifid (Klachten Instituut Financiële Dienstverlening) blijkt dat op dergelijke adviseurs tevens een bijzondere zorgplicht rust.
Adviesrelatie
Indien de taken van een financiële dienstverlener verder gaan dan het slechts verstrekken van (algemene) informatie aan cliënten, dan is er al snel sprake van een adviesrelatie. Dit zal bijvoorbeeld met name het geval zijn wanneer de adviseur bepaalde aanbevelingen doet aan een cliënt ten aanzien van bepaalde financiële producten. Alsdan is er sprake van een overeenkomst van opdracht op basis waarvan de adviseur dient te handelen zoals van een redelijk handelend en redelijk bekwaam adviseur verwacht mag worden.
Zorgplicht
De op de adviseur rustende (bijzondere) zorgplicht is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder (1) de mate van deskundigheid en relevante ervaring van de desbetreffende opdrachtgever, (2) de ingewikkeldheid van het betreffende financiële product en (3) de daaraan verbonden risico’s. Hierbij komt in het bijzonder betekenis toe aan de aard van de overeengekomen dienstverlening.
Waarschuwingsplicht
Op basis van de op de adviseur rustende bijzondere zorgplicht, heeft deze in bepaalde gevallen tevens een waarschuwingsplicht. Dit speelt met name bij risicovolle en complexe financiële producten. Een adviseur dient zich ervan te vergewissen of een consument zich daadwerkelijk bewust is welke consequenties aan een verstrekt advies verbonden zijn. Door achteraf enkel te verwijzen naar algemene informatie en/of brochures, houdt in elk geval in dat er niet voldoende indringend gewaarschuwd is voor de risico’s verbonden aan het geadviseerde financiële product.
Schade
Indien de adviseur de op hem rustende bijzondere zorgplicht heeft geschonden met betrekking tot de advisering van een bepaald financieel product, dan is hij in beginsel aansprakelijk voor de schade die de cliënt dientengevolge heeft geleden. Deze schade omvat, onder andere, schade inzake het financiële product (bijvoorbeeld de hoofdsom van een belegging), rentelasten, provisie- en/of beheerskosten en kosten ter vaststelling en verkrijging van de schade (waaronder advocatenkosten).